قارچ شیتاکه و فرآیند آپوپتوز در بدن
مواد غذایی و خوراکی و همچنین انواع گیاهان دارویی هر کدام خواصی دارند که معمولا در مورد آنها تنها اطلاعات کلی داریم و از جزییات فعالیت آنها در بدن بیخبریم؛ به طور مثال همه ما میدانیم مصرف سبزیجات عملکرد روده و دستگاه گوارش را بهبود میبخشد یا خوردن دمنوش های دارچین و زنجیل برای گرم کردن طبع بدن مفید است ولی دقیقا نمیدانیم به طور دقیق و علمی چه عملکردی در بدن دارند.
یکی از پر مصرفترین داروهای گیاهی که یک ماده خوراکی نیز هست، قارچ شیتاکه بوده که به دلیل خاصیت بالا در دسته گیاهان دارویی موثر و برتر قرار گرفته است. قارچ شیتاکه در درمان بیماریهای جسمی و روحی زیادی موثر است و اثرات مثبت بالایی بر بدن دارد که برخی از آنها آشنا و ملموس است ولی یکی از مهمترین تاثیرات این قارچ که ممکن است شنیدن نام آن برای بسیاری از افراد جدید و نا آشنا باشد فعالیت در فرآیند آپوپتوز است که قصد داریم در این مطلب در مورد قارچ شیتاکه، نقش درمانی آن در بدن انسان، فرآیند آپوپتوز و تاثیر قارچ شیتاکه بر این فرآیند توضیحات بیشتری ارائه کنیم.
قارچ شیتاکه و مواد مغذی موجود در آن
با آنکه نام قارچ شیتاکه کلمهای ژاپنی و برگرفته از جایی است که این قارچ در آن منطقه رشد بیشتری داشته و در واقع خواستگاه آن جنگلهای ژاپن و کشورهای آسیای شرقی است ولی این قارچ در جنگلهای آلمان نیز به صورت خود رو رشد میکند؛ هرچند که در حال حاضر به دلیل پر مصرف بودن، پر طرفدار بودن و پر خاصیت بودن شیتاکه آن را به طور وسیعی در سرتاسر جهان پرورش میدهند. قارچ شیتاکه هم در استفادههای خوراکی پر مصرف است و هم در استفادههای دارویی که دلیل آن طعم مطبوع و خواص درمانی منحصر به فرد این قارچ است. قارچ شیتاکه قارچی دکمهای و گوشتی است طعمی شبیه به گوشت دارد. از لحاظ مواد مغذی یکی از بهترین منابع مس برای بدن میباشد که این ماده ماده تاثیر زیادی در سلامت قلب و عروق دارد. علاوه بر مس، قارچ شیتاکه سرشار از انواع ویتامین ب، ویتامین آ، سلنیوم، انواع آنتی اکسیدانها، اسید پانتوتنیک، نیاسسن، منگنز، روی، لنتینان و فیبر فراوان است. برای مطالعه بیشتر می توانید از مقاله قارچ شیتاکه چه خواصی دارد استفاده کنید.
تاثیرات درمانی قارچ شیتاکه
هر ماده مغذیی که برای قارچ شیتاکه نام برده شد تاثییر مستقیمی بر سلامتی جسمانی انسان دارد. به طور مثال مس در سلامت قلب و عروق، ارگوتیونین خاصیت ضد التهابی ، لنتینان نقش مبارزه با بیماریهای عفونی، باکتریایی و ویروسی، آنتی اکسیدان ها درمان و جلوگیری از پیشرفت سرطانها موثر است. به طوری کلی قارچ شیتاکه در سلامت دهان و دندان، قلب و عروق، گردش خون، سیستم گوارش، پاکسازی کبد، پیشگیری از سرطانها، عملکرد عضلات، پیشگیری و بهبود دیابت، رفع اثرات مضر داروهای شیمیایی، مبارزه با انواع آلرژیها، التهابها، انواع بیماریهای ویروسی و باکتریایی، سلامت پوست، تقویت عملکرد مغز، پیشگیری از ابتلا و بهبود بیماریهای زنان و بسیاری موارد دیگر تاثیر گذار است.
فرآیند آپوپتوز چیست؟
در سادهترین تعریف آپوپتوز یک نوع از مرگ برنامه ریزی شده سلولی است. آپوپتوز در واقع یک روش حفاظت شده بوده که فعالیت آن توسط ژنها کنترل میشود و هدف این فرآیند حذف و از بین بردن سلولهایی است که در بدن انسان غیر ضروری بوده و یا ناخواسته به وجود آمدند که کاربرد آن بیشتر در مقابله و مبارزه با بیماریها و کمک به سیستم ایمنی و دفاعی است. فرآیند دیگری به نام نکروز در بدن صورت میگیرد که ممکن است با آپوپتوز اشتباه گرفته شود و تفاوت آن با آپوپتوز در این است که نکروز سلولهای آسیب دیده از فعالیت ویروسی، حساسیتی و التهابی را حذف میکند ولی در آپوپتوز سلولهای تکثیر شده در بیماریهایی مثل انواع سرطانها.
آپوپتوز تکثیر سلولی، رشد سلولی و تکامل و عملکرد سلولها را کنترل میکند و بر تنظیم مکانیسم آنها موثر است. با شناخت عملکرد و هدف فرآیند آپوپتوز و همچنین کمک به فعالیت آن در بدن میتوان به درمان بیماریهای ناشی از تخریب سلولهای عصبی و جلوگیری تکثیر سلولهای سرطانی امیدوار بود. بعضی از داروها و مواد غذایی برای عملکرد فرایند آپوپتوز مانند کاتالیزور عمل کرده که یکی از این مواد قارچ شیتاکه میباشد.
نقش و تاثیر قارچ شیتاکه در فرآیند آپوپتوز کدام است؟
از تاثیرات ویژه قارچ شیتاکه بر سلامتی تاثیر آن در پیشگیری و روند درمانی و همچنین کند کردن روند پیشروی سرطان و انواع آن است. متاسفانه سرطان خوشخیم و بدخیم آن استرس آور است که شاید امید به درمان دسته اول بیشتر و دسته دوم کمتر باشد ولی این بدان معنا نیست که هیچ کاری نمیتوان برای آن انجام داد؛ یکی از مهمترین اثرات قارچ شیتاکه کند کردن روند بیماری سرطان است که چه خوش خیم و چه بد خیم باشد نقش کارآمدی دارد.
گفته شد که فرآیند آپوپتوز در کند کردن پیشرفت روند سرطان و تسریع درمان آن موثر است؛ از طرفی پلی ساکاریدها، لنتینان، آنتی اکسیدانها و دیگر مواد موجود در قارچ شیتاکه بر روند درمانی سرطان موثر است ولی موادی که بر عملکرد آپوپتوز تاثیر بیشتری میگذارد ترکیب لنتینان و آنتی اکسیدانهای شیتاکه هستند که در تحقیقاتی که انجام شد مشخص شد افرادی که مبتلا به سرطان بوده و در عین حال از شیتاکه در رژیم غذایی خود استفاده میکردند، رشد سلولهای سرطانی در آنها کمتر بوده و همچنین آپوپتوز به سلولهای سرطانی بیشتر القا شده و سلولهای سرطانی بیشتری با کمک آپوپتوز حذف میشدهاند.
قارچ شیتاکه و ویروس کووید 19
شاید جالب باشد بدانید که در تحقیقاتی که بعد از بروز کووید۱۹ در جهان، بر روی قارچ شیتاکه و بیماران مبتلا انجام شد، به این نتیجه رسیدند که ترکیب لنتینان شیتاکه با تاثیر بر تعدیل سیستم ایمنی و همچنین القای آپوپتوز میتواند بر درمان کووید۱۹ یا همان کرونا موثر باشد چرا که با ابتلای فرد به ویروس کرونا تعداد بالایی از سلولهای التهابی در بدن فرد تولید شده که این سلولها با القای آپوپتوز تا حد زیادی حذف شده و سیستم بدنی در مسیر بهبودی قرار میگیرد.
قابل ذکر است که مواد مهم دیگری مانند سلنیوم، ویتامین سی و دیگر مواد موجود در قارچ شیتاکه اثرات ضد سرطانی زیادی بر بدن انسان دارند و در واقع خاصیت پیشگیری از سرطان و یا درمان آن با مجموعه خواص و مواد مغذی موجود در قارچ شیتاکه انجام میشود که هر کدام مکانیسم اثر خود را دارند بعضی بر روی تقویت سیستم ایمنی، تقویت گلبولهای سفید و برخی در القای فرآیند آپوپتوز و از بین بردن سلولهای سرطانی.