قارچ گانودرما و درمان استرس محیطی
محیط فیزیکی از بسیاری جهات بر روی افراد تأثیر می گذارد، اینکه چگونه احساس می کنند، چه فکر می کنند و چگونه عمل می کنند. وقتی خواسته های محیط فیزیکی بیش از توانایی فرد در مقابله با این خواسته ها باشد، استرس رخ می دهد. استرس محیطی به یک واکنش روانشناختی ذهنی منفی به محرک محیطی اشاره دارد. توجه به این نکته مهم است که محرک محیطی که برای یک شخص در یک موقعیت خاص استرس زا است ممکن است برای شخص دیگر یا برای یک فرد در یک موقعیت متفاوت استرس زا نباشد. به همین ترتیب، استرس محیطی تعامل بین فرد و محرک خارجی است.
استرس، چه فیزیولوژیکی و چه بیولوژیکی، واکنش موجود زنده به یک عامل تنش زا مانند شرایط محیطی است. استرس شیوه بدن در واکنش به شرایطی مانند تهدید، چالش یا مانع جسمی و روانی است. چندین سیستم در بدن به استرس های محیطی پاسخ میدهند. در انسان و بیشتر پستانداران، سیستم عصبی خودمختار و محور هیپوتالاموس-هیپوفیز-آدرنال (HPA) دو سیستم اصلی هستند که به استرس پاسخ می دهند.
بدن چگونه به استرس محیطی پاسخ می دهد؟
فعل و انفعالات غدد درون ریز مغز در ترجمه استرس به تغییرات فیزیولوژیکی و روانی نقش فعالی دارند. سیستم عصبی خودمختار با فعال کردن سمپاتیک “پاسخ جنگ و گریز” را ایجاد میکند و فرد را برای مقابله با استرس تجهیز می کند. تغییرات ایجاد شده در اثر پاسخ جنگ و گریز شامل این موارد هستند: میدریاز (تغییر اندازه مردمک)، افزایش ضربان قلب، انقباض عروقی، برونکودیلاسیون(گشاد شدن راه های تنفسی)، گلیکوژنولیز، گلوکونئوژنز، لیپولیز، تعریق، کاهش تحرک سیستم گوارشی، ترشح اپی نفرین و و شل شدن دیواره مثانه.
علاوه بر این محور هیپوتالاموس-هیپوفیز-آدرنال (HPA) با ترشح کورتیزول، بر بسیاری از عملکردهای بدن مانند عملکردهای متابولیکی، روانشناختی و ایمنی تأثیر می گذارد.
از طریق این مکانیسم های ذکر شده، استرس می تواند عملکردهای حافظه، سیستم ایمنی بدن، متابولیسم و حساسیت به بیماری ها را تغییر دهد. خطر ابتلا به بیماری های ناشی از استرس محیطی بیشتر از همه مربوط به بیماری های روانی است. استرس مزمن یا شدید یک عامل خطر شایع برای چندین بیماری روانی محسوب می گردد. استرس ممکن است حاد باشد و یا مزمن. تاثیرات استرس مزمن بر عملکرد بدن و ایجاد بیماری ها خیلی بیشتر از نوع حاد است.
تاثیرات منفی استرس مزمن
استرس مزمن اصطلاحی است که گاهی اوقات برای تمایز آن از استرس حاد به کار می رود. نتایج یک مطالعه نشان داد که افرادی که مشکلات ارتباطی را به مدت یک ماه یا بیشتر گزارش کرده اند، بیشتر در معرض خطر ابتلا به بیماری قرار دارند و ترمیم زخم در آنها کندتر است.
استرس کوتاه مدت، شما را برای پاسخگویی مناسب به یک موقعیت ناخوشایند آماده می کند. در این حالت سیستم ایمنی بدن حتی ممکن است به طور مختصر تقویت شود اما دوباره به عملکرد طبیعی خود برمی گردد. اما اگر استرس مزمن شود، بدن هرگز سیگنال بازگشت به عملکرد طبیعی را دریافت نمی کند. این می تواند سیستم ایمنی را ضعیف کرده و در معرض ابتلا به عفونت های ویروسی و بیماری های زیادی قرار دهد.
مطالعات بین استرس مزمن و بیماری های قلبی عروقی ارتباط مشاهده کرده اند. به نظر می رسد استرس در فشار خون بالا نقش دارد و ممکن است بیشتر افراد را مستعد سایر بیماری های مرتبط با فشار خون کند. استرس همچنین ممکن است باعث جدی تر شدن، یا عود مجدد سو مصرف الکل شود. استرس همچنین ممکن است در پیری و بیماری های مزمن مانند افسردگی و اختلالات متابولیکی نقش داشته باشد.
استرس و رادیکال های آزاد
استرس سبب ایجاد رادیکال های آزاد در بدن می شود. رادیکال های آزاد مولکول های حاوی اکسیژن با تعداد ناموزون الکترون هستند. این تعداد نامناسب از الکترون ها به این مولکول ها اجازه می دهد تا به راحتی با سایر مولکول های دیگر واکنش نشان دهند. به این واکنشها اکسیداسیون گفته می شود. ترکیبات آنتی اکسیدان، این رادیکال های آزاد را خنثی می کنند.
در صورتی که رادیکال های آزاد بیشتر از توانایی سیستم آنتی اکسیدانی بدن باشند، رادیکال های آزاد می توانند به بافت چربی، DNA و پروتئین های بدن آسیب برسانند و به مرور زمان منجر به تعداد زیادی از بیماری ها شود:
- دیابت
- تصلب شرایین
- شرایط التهابی
- فشار خون بالا
- بیماری قلبی
- بیماری های نورودژنراتیو ، مانند پارکینسون و آلزایمر
- سرطان
تاثیر قارچ گانودرما بر استرس محیطی
Ganoderma lucidum (قارچ گانودرما)، یک قارچ شرقی، دارای سابقه طولانی برای ارتقا سلامت و طول عمر در چین، ژاپن و سایر کشورهای آسیایی است. این گیاه، یک قارچ بزرگ و تیره با نمای براق و بافتی چوبی است. کلمه لاتین lucidus به معنای “براق” یا “درخشان” است و به ظاهر لاکی سطح قارچ اشاره دارد.
در بین قارچ های پرورشی، قارچ گانودرما از این جهت منحصر به فرد است که ارزش دارویی آن بیش از ارزش غذایی است. انواع محصولات تجاری قارچ گانودرما به اشکال مختلف مانند پودر، مکمل های غذایی و چای در دسترس است. این محصولات از قسمت های مختلف قارچ از جمله میسلیوم، هاگ و بدن آن تولید می شوند.
برخی مطالعات نشان می دهد که خواص قارچ گانودرما باعث افزایش فعالیت سوپراکسید دیسموتاز و کاتالاز می شود. این آنزیم ها در از بین بردن گونه های آسیب رسان اکسیژن فعال دخیل هستند.
در مطالعه ای که فعالیت آنتی اکسیدانی قارچ گانودرما را مطالعه کرد، ابتدا ترکیبات ترپن و پلی ساکارید قارچ استخراج شد. هر دوی این ترکیبات از نظر ویژگی های آنتی اکسیدانی آنها مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. در این مطالعه نشان داده شد که ترپن ها بیشترین فعالیت آنتی اکسیدانی را دارند. در این میان اسیدهای گانودریک A ،B ،C و D، اسید لوسیدنیک B و گانودرمانونتریول بالاترین فعالیت را داشتند.
مطالعه دیگری نشان داد که مصرف عصاره قارچ گانودرما می تواند فعالیت برخی آنزیم های ضد رادیکال آزاد مانند سوپراکسید دیسموتاز، کاتالاز و گلوتاتیون پراکسیداز را در سرم، کبد و مغز موش ها افزایش دهد.
منابع: